تعبير خواب

<<<<<     براي مشاهده قيمت دلار و ارز به انتهاي همين صفحه مراجعه نمائيد     >>>>>

قيمت دلار

به پول‌هاي خارجي ارز گفته مي‌شود. به گفته ديگر به واحدهاي پولي كه در كشورهاي ديگر جز كشور اصلي داد و ستد شود به صورت كلي ارز گفته مي‌شود.

يكي ازتفاوت‌هاي بين معاملات مالي در داخل كشور و مبادلات بين‌المللي اين است كه درتجارت داخلي نياز به پرداخت و دريافت وجوه بر حسب پول رايج ملي است اما در معاملات خارجي معمولاً اين وجوه به شكل پول‌هاي رايج و معتبر خارجي، پرداخت مي‌شود.

مثلاً در ايران براي انجام مبادلات، از ريال استفاده مي‌شود، در آلمان يورو و آمريكا دلار آمريكا، اما وقتي يك ايراني بخواهد از آمريكا كالايي را تهيه كند بايد در ازاي آن دلار آمريكا بپردازد، بنابراين بايد بر اساس يك رابطهٔ مبادلهٔ تعريف شده (نرخ ارز) ريال بدهد و دلار بگيرد و با آن كالا را بخرد.

تعريف نرخ ارز

منظور از ارز هر وسيله‌اي است كه به صورت اسكناس، حواله يا چك در مبادلات خارجي جهت پرداخت‌ها استفاده مي‌شود. و منظور از نرخ ارز خارجي عبارت است از مقداري از واحد پولي ملي كه براي بدست آوردن واحدپول كشور ديگر بايد پرداخت شود.

همچنين مي‌توان نرخ ارز را، ارزش برابري يك واحد پول خارجي به پول داخلي دانست. به عبارت ديگر بهاي خريد يا فروش يك واحد پول خارجي به پول رايج كشور را نرخ ارز مي‌گويند.

قاعده قيمت‌هاي يكسان

قيمت يك‌كالاي خارجي در داخل كشور، وابسته به قيمت آن‌كالا در مبدأ و همچنين نرخ ارز آن‌كشور است. طبق اين‌قاعده اگر هزينه‌هاي‌جنبي مبادله، ناچيز باشد، قيمت يك‌كالا در همه جا با توجه به قيمت‌ارز، يكسان خواهد بود و در شرايط ايده‌آل قدرت خريديك ارز در داخل و خارج يكسان خواهد بود.

برابري قدرت خريد

اگر قاعدهٔ قيمت يكسان را به مجموعه‌اي از كالاها يا سبد مصرفي يك جامعه تعميم دهيم، به قاعدهٔ برابري قدرت خريد مي‌رسيم. با فرض برابري قدرت خريد در مورد همه كالاها و امكان تهيه تمامي آن‌ها از ديگر كشورهاي جهان، رابطهٔ نرخ ارز را مي‌توان به صورت زير نوشت :

قيمت سبد كالاهاي خارجي / قيمت سبد كالاهاي داخلي = نرخ ارز

به اين معني كه درصد تغييرات نرخ ارز، برابر است با تفاضل تغييرات تورم داخلي و خارجي.

اگر نرخ تورم در داخل و خارج يكسان با شد، نرخ ارز نيز بدون تغيير باقي مي‌ماند.

اما اگر تورم داخلي بيشتر از تورم خارجي شود، در نتيجه انتظار افزايش نرخ ارز نيز وجود دارد.

و همچنين اگر نرخ تورم داخلي كمتر از تورم خارجي بشود، نرخ ارز كاهش خواهد يافت.

بازار ارز خارجي

ارز خارجي همانند پول ملي يك كالا محسوب مي‌شود، و داراي بازاري است كه از دو طرف، عرضه و تقاضا تشكيل مي‌شود.

بازار ارز خارجي عبارت است از چارچوب سازمان يافته و معيني كه در آن افراد، مؤسسات و بانك‌ها به كار خريد و فروش پول‌هاي خارجي يا ارز اشتغال دارند. وظيفهٔ اصلي بازار ارز خارجي عبارت است از انتقال وجوه يا قدرت خريد از يك كشور به كشور ديگر.

وظيفهٔ ديگر بازار ارز، تأمين اعتبار است. اين امر مانند كالا مستلزم انتقال از فروشنده به خريدار مي‌باشد.

به طور كلي چهار نوع معامله در بازارهاي ارزي انجام مي‌پذيرد :

۱- معاملات حال (spot).

۲- معاملات سلف (forward).

۳- معاملات سوآپ (swap).

۴- آربيتراژ (arbitrage).

عرضهٔ ارز

همانند هر كالاي ديگر، عرضهٔ ارز با قيمت آن (نرخ ارز) رابطهٔ مستقيم دارد.

انواع نرخ ارز

نرخ ارز حقيقي

نرخ ارز حقيقي عبارت است از نسبت قيمت‌هاي خارجي به قيمت‌هاي داخلي بر حسب يك پول: {۴}{۲}R=frac

R=frac{〖ep〗^f}{p

كه P و Pf به ترتيب سطح عمومي قيمت‌ها در داخل و خارج است و e همان نرخ ارز اسمي و ارزش ريالي پول خارجي است.

نرخ ارز مؤثر اسمي

نرخ ارز مؤثر اسمي ارزش پول يك كشور را برحسب يك ميانگين وزني از پول ساير كشورها اندازه‌گيري مي‌كند كه در آن وزن‌ها انعكاس دهندهٔ سهم هر كشور در تجارت بين‌المللي اين كشور مي‌باشد. به همين دليل به آن نرخ ارز با وزن تجاري هم مي‌گويند.

نرخ ارز مؤثر حقيقي

نرخ ارز مؤثر حقيقي از تقسيم يك ميانگين وزني از قيمت سبد كالايي در كشورهاي طرف تجاري بر حسب پول داخلي نسبت به قيمت آن در كشور به دست مي‌آيد.

تعيين نرخ ارز

در مدل‌هاي اوليه نرخ ارز بر مبناي نظريهٔ برابري قدرت خريد(ppp) تعيين مي‌شد و تنها عامل نوسانات نرخ ارز اسمي را قيمت كالاها مي‌دانستند.

اما آنچه بديهي است اين است كه عوامل گوناگوني بر نرخ ارز تأثير مي‌گذارند :

تراز پرداخت‌ها

هرگونه تغيير و تحول در تراز پرداخت‌ها تأثير مستقيم روي نرخ ارز مي‌گذارد. دارندگان ارز كشوري كه تراز پرداخت‌هايش رو به كاهش است، آن را مي‌فروشند و ارز معتبر ديگري را خريداري مي‌كنند؛ بنابراين، عرضهٔ اين ارز در بازار زياد مي‌شود و نرخ آن نسبت به ارزهاي ديگر كاهش مي‌يابد.

استقراض خارجي

هر اندازه كشوري بيشتر مقروض باشد نيازش به ارز خارجي براي پرداخت اصل و بهرهٔ بدهي‌ها بيشتر است. بنابر اين، فشاري كه روي ذخاير ارزي آن كشور وارد مي‌شود، روي نرخ ارز آن كشور منتقل شده و آن را ضعيف مي‌كند.

انتظارات براي آينده

ممكن است نرخ ارزها بر اثر پيش‌بيني‌هايي كه نسبت به وضعيت آن‌ها مي‌شود، تغيير كند. با وجود انتظار نرخ ارز قوي در آينده، صادرات به آن كالا به تأخير خواهد افتاد تا زماني كه نرخ ارز كاملاً قوي شده و در هنگام تبديل آن به پول كشور خودي با نرخ بهتري روبه روبوده و پول بيشتري دريافت گردد.

تورم

در صورت برابري نرخ تورم در هر دو كشور بايد به شاخص قيمت‌هاي خرده‌فروشي و عمده‌فروشي توجه كرد تا وضعيت هر كشور مشخص شود.

سياست‌هاي اقتصادي

سياست‌هايي كه‌بر نرخ ارز اثر مي‌گذارند عبارت‌اند از: رشد معقول عرضهٔ پول، سياست‌هاي مناسب مالي، خصوصيات ديپلماسي خارجي و فعاليت‌هاي نظامي، سرمايه‌گذاري در مقايسه با ميزان نقدينگي.

تغييرات نرخ ارز

تغييرات نرخ ارز رابطه مستقيمي با تورم دارد.

شرايط تضعيف نرخ ارز

نرخ ارز رسمي ممكن است درصورت وجود شرايطي دچار ضعف شود. اين عوامل عبارت‌اند از: ۱- ادامه كسري در موازنه پرداخت‌هاي كشور؛ ۲- كاهش در ميزان ذخيره طلا و ارزهاي خارجي؛ ۳- تورم داخلي؛ ۴- بي‌اعتمادي به پول داخلي؛ ۵- سياست‌هاي دولت كه به جاي مبارزه با علت، با معلول مبارزه مي‌كند؛ ۶- خط مشي‌هاي دولت كه سبب تضعيف اقتصاد داخلي مي‌شود؛ ۷- احتمال‌تضعيف نرخ‌رسمي ارز كشورهايي كه‌يك اقتصاد به آن‌ها تعهد و وابستگي نزديك دارد.

رژيم ارزي

در سال ۱۹۴۴م. بر اساس معاهدهٔ «برتن وودز» كشورها ملزم به حفظ ارزش پول در برابر دلار با يك نسبت مشخص طلا شدند كه به سياست نرخ ارز ثابت شهرت داشت اما در سال ۱۹۷۱م. با اعلام عدم تعهد ايالات متحده در حفظ، برابري و تعويض دلار و طلا، كشورها و درصدر آن‌ها ژاپن سيستم نرخ ارز شناور (مبتني بر عرضه و تقاضا در بازار) را جايگزين نمودند. مهمترين نظام ارزي، نظام ارزي ثابت و نظام ارزي شناور است، البته، نظام‌هاي ديگري نيز به مرور زمان به‌وجود آمده‌اند و مي‌توانند استفاده‌شوند كه بسته به شرايط و نياز كشورها به كار گرفته مي‌شوند.

نرخ ارز ثابت

وضعيتي است كه در آن نيروهاي بازار كاملاً فعال هستند، اما بانك مركزي بسته به ملاحظات و ضرورت‌هاي موجود، نرخ ارز معيني را به عنوان نرخ ارز هدف تعيين مي‌كند و با مداخله در بازار و از طريق ساز وكار ذخاير خود، از آن نرخ هدف حمايت مي‌كند.

مثلاً اگر نرخ ارز تمايل داشته باشد كه از نرخ هدف بالاتر رود بانك مركزي با عرضهٔ دخاير ارزي خود به بازار از افزايش نرخ ارز جلوگيري مي‌كند و همچنين اگر نرخ ارز تمايل داشته باشد از نرخ هدف كاهش يابد بانك مركزي مذكور با خريد ارز از بازار و افزايش ذخاير خود از اين كار جلوگيري مي‌كند.

مزاياو معايب انتخاب نرخ ارز ثابت: انتخاب نظام ارزي ثابت باعث مي‌شود كه مردم و بنگاهها بتوانند، مادامي كه نرخ ارز ثابت نگه‌داشته‌شده‌است بدون نگراني درمورد نوسانات نرخ ارز براي آينده برنامه‌ريزي كنند. در اين صورت در سطح خرد ثبات وجود دارد، اما از آن جا كه نوسانات ارز به بخش عرضهٔ پول منتقل مي‌شود، ممكن است بي‌ثباتي به بخش كلان اقتصاد منتقل شود.

نرخ ارز شناور

به ترتيباتي از بازار گفته مي‌شود كه در آن نرخ ارز بر اساس تعامل نيروهاي عرضه و تقاضا ارز بدون مداخلهٔ مقامات پولي و به صورت آزاد تعيين مي‌شود.

مزايا و معايب انتخاب نرخ ارز شناور: انتخاب نظام شناور باعث مي‌شود نرخ ارز متغير باشد ولي در نهايت ثبات اقتصاد كلان، به معناي ثبات در حجم پول و تثبيت نرخ تورم، در بلند مدت حاصل مي‌گردد.

سياست‌هاي پولي و مالي در نظام‌هاي ارزي ثابت و شناور

سياست مالي در نرخ ارز ثابت

سياست‌هاي مالي در نبود نرخ ارز و حساب سرمايه بر سطح تقاضاي كل و درآمد كل تأثيري ندارد و به خاطر بالا رفتن نرخ بهره و كاهش سرمايه‌گذاري تنها تركيب محصول تغيير مي‌كند، حجم پول در جريان نيز كاهش يافته ذخاير ارزي بانك مركزي هم كاهش مي‌يابد.

سياست پولي در نظام نرخ ارز ثابت

اين سياست‌ها در چنين شرايطي بي اثر است و به طور موقت موجب كاهش نرخ بهره مي‌شود؛ و شايد اندكي تركيب محصول را تغيير دهد.

سياست‌هاي مالي در نظام نرخ ارز شناور

سطح درآمد كل تعادلي به طور مثبت تحت تأثير قرارميگيرد و افزايش مي‌يابد.

سياست پولي در نرخ ارز شناور

سياست پولي در سطح درآمد تأثير مثبت دارد، اما اثر آن بر نرخ بهره به طور دقيق مشخص نيست. ممكن است نرخ بهره در تعادل جديد نسبت به قبل كاهش يابد يا افزايش پيدا كند و يا بدون تغيير بماند.

نظام ارزي ايران

بحران جهش نرخ ﺍرز در ايران

تك نرخي شدن ارز اقدامي بسيار مثبت، مؤثر و عامل مهم براي جلوگيري از مفاسد و رانت خواري است و اقتصاد ايران نيازمند ارز تك نرخي است.

با اقدامات انجام شده از سال ۶۸، در فروردين ۷۲ براي اولين بار ارز در اقتصاد ايران تك نرخي شد كه هفت ماه تداوم يافت.

بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۸۱، به منظور اصلاح نظام اداري كشور اقدام به اجراي سياست يكسان‌سازي نرخ ارز كرد و به نظام ارزي شناور مديريت شده روي آورد. اما در عمل فقط نوسانات نرخ دلار آمريكا در يك محدوده، كنترل شد، و همه ساله بر قيمت دلار افزوده شد.

در سال ۸۹ به دليل تورم زايد الوصف و رشد نقدينگي باز هم فاصله بين نرخ ارز دولتي و ارز آزاد ايجاد شد و باز هم شاهد ارز دونرخي و در نتيجه فساد بود. براي افزايش نرخ ارز مي‌توان فوايدي همچون افزايش رقابت پذيري جهاني و افزايش صادرات را برشمرد، اما در مقابل روند دو نرخي بودن ارز به ضرر كشور است، و ارز دو نرخي موجب فساد است.

براساس سايت خبري خبرآنلاين در سه شنبه ۲ ارديبهشت ۱۳۹۳، بانك مركزي نرخ فروش دلار در سال ۹۲ را اعلام كرد كه بر اساس آن، نرخ دلار در بازار آزاد در پايان اسفندماه ۳۰۲۶ تومان، در پايان بهمن ماه ۲۹۵۰ تومان، در پايان دي ماه ۲۹۷۵ تومان، در پايان آذر ماه ۲۹۴۹ تومان، در پايان آبان ماه ۳۰۱۲ تومان، در پايان مهر ماه ۳۰۳۴ تومان، در پايان شهريور ماه ۳۱۷۷ تومان، در پايان مردادماه ۳۱۸۰ تومان، در پايان تيرماه ۳۲۷۱ تومان، در پايان خردادماه ۳۵۷۹ تومان، در پايان ارديبهشت ماه ۳۵۴۶ تومان و در پايان فروردين ماه ۳۵۰۳ تومان بود.

همچنين در سال‌هاي ۹۲ و ۹۱ نيز ميزان مابه التفاوت نرخ دلار رسمي با نرخ دلار آزاد «به ترتيب» براي هريك دلار حدوداً با اختلاف «۵۲۳ تومان» و هر يك دلار حدود «۲۱۷۴ تومان» مي‌بود.

در سياست اقتصادي حسن روحاني، به گزارش ارانيكو، هدف اعلامي از سوي مسئولان تك نرخي شدن ارز در بازار آزاد و بانك‌ها از ابتداي پاييز ۱۳۹۳ بوده است كه البته مشخص نيست اين هدف در چه نرخي عملي خواهد شد.

انواع نام‌هاي ارز

ارز دولتي

ارز رقابتي، ارزي است كه از سوي دولت در رقابت با بازار آزاد، عرضه مي‌شود. ارز دولتي، ارزي است كه دولت از طريق بانك‌هاي مجاور و به نرخ دولتي فروشد. ارز دانشجويي، ارزي است كه دولت براي تأمين مخارج دانشجويان خارج از كشور در نظر مي‌گيرد و به دانشجويان براي ادامه تحصيل مي‌دهد. ارز تهاتري، ارزي است كه در قرار دادهاي پاياپا مبناي محاسبه قرار مي‌گيرد. ارز مبادله‌اي، ارزي است كه در مركز مبادلات ارزي براي برخي گروه از كالاها جهت واردات در نظر گرفته مي‌شود. ارز يوزانس، ارزي است كه پس از دريافت كالا حواله مي‌شود.

ارز شناور

ارز شناور، ارزي است كه بهاي آن ثابت نيست و بر اساس عرضه و تقاضا تعيين مي‌شود. ارز صادراتي، ارزي است كه از راه فروش كالاي صادراتي تأمين مي‌شود.

دلار آمريكا (به انگليسي: United States dollar) واحد پول رسمي ايالات متحده آمريكا است. كنگره ايالات متحده آمريكا در ۶ ژوئيه ۱۷۸۵ (كه در آن زمان، تنها يك مجلس بود) به اتفاق آرا دلار را واحد پول آن كشور قرار داد. پيش از استقلال ايالات متحده يعني در ۴ ژوئيه ۱۷۷۶، پول انگلستان (ليره) در ۱۳ مهاجر نشين انگليسي آمريكاي شمالي رايج بود. در جريان انقلاب، آمريكائيان سكه نقره‌اي اسپانيا به نام «دلار» را كه در مكزيك رايج بود وسيله داد و ستد قرار داده دادند و به همين دليل نام پول ملي خود را «دلار» گذاشتند. سكه دلار نقره‌اي از قرن چهاردهم بيش از سه قرن به نام تالر، دالر، تلار و دلار» در اروپا رايج بود كه اسپانيايي‌ها آن را حفظ كردند و به مستعمرات خود در قاره آمريكا منتقل ساختند.

نقش دلار در اقتصاد آمريكا

مركزيت دلار به عنوان ارز ذخيره ي جهاني اين امتيازات چشم‌گير را به اقتصاد آمريكا داده‌است. آمريكا ضمن داشتن كسري تراز پرداختهاي عظيم، مي‌تواند هزينه و سرمايهي مصرفي را فراتر از توليد داخلي تأمين كند و به سرمايه‌گذاريهايي دست زند كه بسيار بيشتر از اندوخته‌هاي داخلي آن است، زيرا خارجي‌ها علاقه‌مندند داراييهاي خود را به دلار افزايش دهند.

علامت دلار

علامت $ براي دلار آمريكا و بسياري از كشورهاي ديگر استفاده مي‌شود. در قرن ۱۸ ميلادي ps براي پزو استفاده مي‌شد و به مرور دور حرف s و p به هم چسبيده شده و علامت $ را تشكيل دادند. اس با خط عمودي «$» كه علامت بين‌المللي دلار است نيز از اسپانيايي‌ها اقتباس شده كه پول خود را با علامت P (پي) مشخص مي‌كردند و اين “P” در آمريكاي شمالي به تدريج و در جريان نوشتن به شكل «$» درآمد.

يورو

يورو (به الفباي لاتين: euro) (نماد: €؛ كد ايزو: EUR) واحد پول كشورهاي منطقه يورو است كه شامل ۱۹ كشور از ۲۸ عضو اتحاديه اروپا مي‌باشد. استفاده از يورو در اول ژانويه سال ۲۰۰۲ رسماً در كشورهاي آلمان، فرانسه، بلژيك، اتريش، اسپانيا، پرتغال، يونان، ايتاليا، ايرلند، لوكزامبورگ، هلند و فنلاند آغاز شد و اكنون در كشورهاي زير در جريان است :

آلمان
اتريش
اسپانيا
استوني
اسلواكي
اسلووني
ايتاليا
ايرلند
بلژيك
پرتغال
فرانسه
فنلاند
قبرس
لوكزامبورگ
مالت
هلند
يونان
لتوني
ليتواني

تاريخچه يورو

ايده واحد پول يكسان، نخستين بار توسط ژاك دلور، وزير اقتصاد سابق فرانسه كه از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵، رياست كميسيون اروپا را به عهده داشت، ارائه شد. هدف اين بود كه هويت اروپايي در بازارها تقويت شده و تثبيت قيمت‌ها، رشد اقتصادي و منافع تجاري نصيب اعضا شود. دلور در گزارشي كه در سال ۱۹۸۹ ارائه داد، واحد پول مشترك را يك هدف پولي مشترك توصيف كرد كه تاحدي موجب رهايي كامل از جنبش‌هاي سرمايه‌داري خواهد شد. واحد پول يورو كه بزرگ‌ترين قدرت تجاري دنيا را شكل داد، با هدف وصل‌كردن كشورهاي اروپايي براي مقاصد تجاري و سياسي، يورو در بحبوحه آشوب‌هاي سياسي و اقتصادي به وجود آمد؛ ديوار برلين در سال ۱۹۸۹ فروريخته بود و آلمان‌ها در انديشه اتحاد بودند، در شرق اروپا بساط كمونيسم برچيده شده بود و منطقه شاهد فراز و فرودهاي بسيار بود.

با پايان جنگ جهاني دوم، اتحاديه اروپا تأسيس شده بود اما اقتصاد منطقه در مسير تك قطبي‌شدن حركت مي‌كرد. پيمان ماستريخت در تاريخ ۷ فوريه ۱۹۹۲ در يكي از شهرهاي هلند به نام ماستريخت به امضا رسيد و از سال ۱۹۹۳ به اجرا درآمد. اين معاهده، ساختار يك واحد پول مشترك را طراحي كرد؛ نماد اين ارز جديد از حرف اپسيلون در الفباي يوناني (e) الهام گرفت و از سال ۲۰۰۱، سكه‌ها و اسكناس‌هاي آن توسط بانك مركزي اروپا منتشر و وارد بازار شد.

قيمت دلار و ارز

توجه : نرخ هاي درج شده همگي آخرين نرخ ارز به صورت آنلاين مي باشند